Wanneer ik je uitnodig om mee te gaan fietsen over de zeebodem, waar denk je dan aan? Het strand bij eb of misschien zelfs wel de drooggevallen Waddenzee? Maar nee, we gaan de hele andere kant op: naar het zuiden van ons land, naar het Land van Krijt, Mergel en Kalk in Zuid-Limburg. Zo’n 70 miljoen jaar geleden bevond zich hier een tropische krijtzee. Anno nu lopen er fiets- en wandelpaden over die oeroude zeebodem: een verrassend landschap van steile kalkwanden, mergelgrotten en een vruchtbare bodem voor onder andere wijngaarden. Verdiep je in Zuid-Limburg en ontdek …
Het unieke Zuid-Limburgse krijtlandschap zit vol verhalen. Tijdens een wandeling, fietstocht of autoroute door Zuid-Limburg heb je waarschijnlijk al wel eens de krijtrotsen bewonderd. Je kunt er bijna niet omheen. Maar wist je dat dit bijzondere landschap zo’n 70 miljoen jaar geleden is ontstaan? Daar kun je je toch nauwelijks iets bij voorstellen? Tegenwoordig herbergt deze eeuwenoude zeebodem wijngaarden, groeves en kastelen. Verstopt in de heuvels liggen gangenstelsels en schuilkelders. Er groeien bloemen en planten die nergens anders voorkomen. Ontdek deze wondere wereld met de Krijt fietsroute, een geologische reis in vier lussen door Zuid-Limburg.
De Krijt fietsroute in Zuid-Limburg
De Krijt fietsroute is een initiatief van Visit Zuid-Limburg. Want al is het inmiddels miljoenen jaren geleden, deze bijzondere geschiedenis is onderdeel van het Limburgs DNA. Om je een zo goed mogelijk beeld te geven van de geologische geschiedenis van het zuiden van ons land is de fietsroute verdeeld in vier lussen:
- Lus 1 tussen Valkenburg, Heerlen en Vaals: Smaakvolle mix van krijt en löss (26,9 km)
- Lus 2 in het Maasdal: Kalk, het gele goud (37,3 km)
- Lus 3 tussen Maastricht en Valkenburg: Ondergrondse aantrekkingskracht (19,7 km)
- Lus 4 rondom de Sint-Pietersberg: Diep in de subtropische Krijtzee (33,4 km)
Elke lus vertelt een eigen verhaal, boven- en ondergronds. Samen vertellen de verhalen (bijna) alles over Krijt in Zuid-Limburg. Extra leuk zijn de audioverhalen, die je tijdens de routes kunt beluisteren. Aan de hand van boeiende verhalen en weetjes ga je de diepte in. Is het je bijvoorbeeld wel eens opgevallen dat Valkenburg geen vakwerkhuizen heeft? Waarom ontdek je onderweg. Elke lus loopt door een ander gebied, zo zie je elke keer iets nieuws en word je steeds weer verrast door de landschappelijke diversiteit en schoonheid. Je volgt de knooppunten van het fietsknooppuntennetwerk en krijgt ook nog eens tips waar je onderweg kunt stoppen. Om de smaak van de streek te proeven.
De ENCI groeve op de Sint-Pietersberg
Hoe vaak krijg je de kans om over de zeebodem te fietsen? Ik sprong op de fiets (een e-bike van Cycle Center Valkenburg) en combineerde stukken uit lus 2 en lus 4 tot een fietsroute van zo’n 30 kilometer. Net buiten Maastricht startte de dag met koffie bij Buitengoed Slavante, op de Sint Pietersberg. Hier boven op de berg word je al snel duidelijk waarom het terras van Slavante zo geliefd is. Het uitzicht over de Maas en het Heuvelland is adembenemend.
Een korte klim brengt je naar de ENCI-groeve, een geologisch, een industrieel én een natuurmonument. De groeve vormt het hart van de Sint-Pietersberg en is ruim honderd hectare groot. Langs het fietspad ligt een uitkijkplatform, waarvandaan je een spectaculair uitzicht hebt op de mergelgroeve. Hier werd sinds 1926 mergel afgegraven voor de cementindustrie. Sinds 2018 liggen alle werkzaamheden hier stil, Natuurmonumenten heeft er een uniek natuurgebied van gemaakt. Daal af in de groeve aan de hand van de trap met 215 treden. Stop onderweg om naar de verhalen te luisteren over de groeve. Je maakt een geologische tijdreis. En eenmaal beneden? Sta je op de bodem van de voormalige krijtzee!
Loop je een stukje over de bodem van de zee dan kom je bij Chalet d’n Observant, waar een toffe foodtruck je graag voorziet van lekkere koffie.
Buitengoed Slavante – Slavante 1, 6212 NB Maastricht
Voor even op vakantie in Frankrijk
Wanneer je de route ten zuiden van Maastricht volgt (lus 4), krijg je het heerlijke vakantie-in-het-buitenland-gevoel erbij. Hier ben je voor even op vakantie in Frankrijk, maar dan in eigen land. Fiets langs wijngaarden die ten zuiden van de Sint-Pietersberg de hellingen bedekken. Kijk uit op het indrukwekkende Château Neercanne, van kalksteen gemaakt. Het romantische kasteel had in Frankrijk niet misstaan. Rijd een stukje door Franstalig België en steek met het fietspontje de Maas over (contant geld noodzakelijk). Hoor de zachte klanken van de Franse taal op het terras van Aon ‘t Bat in Eijsden, waar zelfs de menukaart deels in het Frans is. Hoe heerlijk! Ook dit terras is een plek om vaker terug te keren. Niet alleen voor het uitzicht over de Maas richting België, zeker ook om de locatie aan de rand van historisch Eijsden en voor de gastvrijheid.
Aon ‘t Bat – Bat 9, 6245 BM Eijsden
Meer leuks in het Land van krijt, mergel en kalk
Naast de Krijt fietsroute ‘fietsen over de zeebodem’ zijn er nog twee wandelroutes en twee safari’s ontwikkeld. Het prachtige en vruchtbare krijtland verdient je aandacht. Blijf een paar dagen in Zuid-Limburg en ontdek ook deze steengoede routes: een 7 kilometer lange wandeling over de Sint-Pietersberg, een Krijtwandeling van meerdere lussen van 10-15 kilometer rondom Valkenburg aan de Geul, een safari voor kinderen t/m 12 jaar en een wijnsafari te voet langs het lekkerste in het Land van Kalk.
Heuvel op, heuvel af in Zuid-Limburg?
Enthousiast geworden en wil jij de paden op in Zuid-Limburg? Te voet of per (elektrische) fiets? Er is nog zoveel meer dan krijt, mergel en kalk. Visit Zuid-Limburg heeft meer dan 500 routes voor je geselecteerd, met liefde uitgezocht. Van leuke ommetjes tot pittige wandelingen, van ontspannen fietstochtjes tot adembenemende (letterlijk en figuurlijk) ritten. De routes liggen verspreid over het zuiden van Limburg en zijn eenvoudig te vinden op de website van Visit Zuid-Limburg. De uitgebreide zoekfuncties filteren jouw wensen en de perfecte route ‘rolt’ eruit. Favoriete routes kun je ook nog eens opslaan, ideaal.
Heb je een huisje gehuurd, logeer je bij een bed and breakfast of verblijf je een paar dagen bij een bijzonder plekje in het zuiden, met het filter ‘bij jou in de buurt’ tover je de mooiste routes tevoorschijn. Wat extra fijn is: bezienswaardigheden en horeca worden op de routes aangeduid. Zo weet je gelijk wat de leukste plekken zijn om te stoppen onderweg.
Ook leuk om te lezen
Zuid-Limburg heeft zoveel te bieden. Of je nu komt voor een culinaire ontdekkingsreis, een wandelvakantie of stedentrip Maastricht, je raakt hier niet snel uitgekeken. Lees ook deze tips voor een bezoek aan Zuid-Limburg en blijf gerust wat langer dan gepland: