Winsum, door de ANWB uitgeroepen tot het mooiste dorp van Nederland, ligt tussen stad (Groningen) en wad. Het gemoedelijke dorpje is opvallend levendig. Aan de smalle straatjes in het centrum staan monumentale panden uit de 17e en 18e eeuw naast molens, kerken, moderne huizen en restaurants.
Dwars door het dorp stroomt het Winsumerdiep, met de Boogbrug als karakteristiek beeld van het dorp. Aan deze Boogbrug ligt Maison Crêpe, een 5-persoons vakantiehuis met een licht en zonnig interieur. Het mooiste dorp van Nederland moet uiteraard op je bucketlist. Met deze tips, voor Winsum en omgeving, wordt jouw bezoek aan het dorp nog leuker.
Tip 1: Een dag is te kort
Eerlijk is eerlijk, Winsum is niet groot. Toch is het jammer om er in een dag doorheen te rennen. Wanneer je de tijd neemt voor het mooiste dorp, ervaar je meer, heb je de tijd voor die leuke terrassen en ontdek je dat de omgeving ook veel te bieden heeft. Reserveer dus of een weekendje weg of vakantie bij Maison Crêpe, gelegen op de mooiste plek in Winsum, midden in het historische hart van het dorp. Het prachtige familiehuis, waar de familie Pannekoek heeft gewoond, ligt aan de Boogbrug en is de perfecte plek voor wie het dorpse leven in Winsum van dichtbij wil beleven. Je wordt met open armen ontvangen en dat is nu juist zo leuk hier in het dorp, de bewoners van Winsum zijn authentiek, gastvrij en trots op hun dorp.
Tip 2: Wandel door Winsum met een dorpsgids
‘Moi’ is het eerste woord in het Gronings dat ik leer. Moeilijk te onthouden is het niet, ik hoor niet anders om me heen wanneer ik op mijn gemak naar Maison Crêpe wandel.
Moi!’ ‘Ja, moi!’ is een alledaagse groet, die de hele dag door gebruikt wordt om elkaar te gedag te zeggen. Er wordt uitgebreid gegroet en gekletst op straat. Het maakt me nieuwsgierig naar het dorp. Gelukkig ga ik op pad met dorpsgids Jan, die weet overal iets van. Het is al snel duidelijk dat hij geboren en getogen is in het mooiste dorp van Nederland. Ons kent ons; hij kent (bijna) iedereen en iedereen kent hem. Al snel ‘moi’ ik mee tijdens de wandeling rond het dorp. Een groot voordeel dat Jan iedereen kent is dat we overal in het dorp een kijkje mogen nemen. Een tuinpaadje naar links, een achtertuin met het mooiste doorkijkje, even binnenkijken in een monumentaal pand; Jan opent deuren die anders gesloten blijven.
De hartelijkheid en gastvrijheid van de Winsumers op. Zo anders dan het beeld van ‘stugge Groningers’ dat vaak geschetst wordt. De open en gemoedelijke sfeer op straat is een van de redenen dat Winsum door de ANWB in 2020 tot mooiste dorp verkozen is. De gemoedelijkheid, architectuur en levendigheid waren doorslaggevend bij de verkiezing. ‘Een levendig dorp met de voorzieningen van een kleine stad, heerlijke straatjes om doorheen te dwalen, twee kerken, twee molens en dat schitterende Winsumerdiep, een blauwe ader door de bebouwing. Een prachtdorp!’, aldus de ANWB jury.
Hoewel Winsum niet groter is dan een dorp, heeft het toch een stads gevoel: door die levendigheid op straat, de terrassen die zelden zonder gasten zitten en door het winkelaanbod. Tijdens de dorpswandeling met je gids hoor je verhalen over de geschiedenis, over de dorpsbewoners en over de prachtige pandjes die langs het Winsumerdiep staan. Leerzaam en leuk!
Tip 3: Bij De Jongens uit de Buurt
Groningen heeft een paar terrassen aan het water die je echt niet mag missen tijdens je bezoek aan het hoge noorden en Winsum. Het terras van de Jongens uit de Buurt in Winsum is er een van. Niet raar gezien de prachtige zonsondergang die op zomerse dagen gratis wordt aangeboden. Maar ook binnen bij de Jongens is het leuk. In de serre of op de lange banken bij de bar.
Het is een plek waar je vanuit Maison Crêpe langs een eeuwenoud jaagpad in enkele minuten naar toe wandelt. Om te lunchen met zicht op de bootjes, te borrelen op het terras en te dineren bij zonsondergang.
Tip 4: Winsum vanaf het water
Om een goed beeld van Winsum te krijgen moet je het dorp eigenlijk vanaf het water zien. Huur een sup, kano of fluisterboot bij Marenland, waar de Jongens uit de Buurt ook zitten en vaar langs de mooie huizen aan het Winsumerdiep. Maak ook zeker een kanotocht en neem een picknick mee voor onderweg. Peddel via Schouwerzijl en Groot Maarslag via de Kromme Raken naar Mensingeweer. Eet een taartje bij de molen of ga picknicken bij de Enne Jans Heerd. Tenslotte via Maarhuizen weer terug naar Marenland. Sluit je af op het terras bij de Jongens?
Tip 5: Loop een Ommetje Winsum
Loop een Ommetje Winsum richting Enne Jans Heerd en wandel over de wierden, omringd door stilte en natuur. Werp een blik op de imposante monumentale boerderij die Gijs en zijn vrouw in oude glorie herstellen. Pluk in het seizoen een appeltje uit de eeuwenoude boomgaard en geniet simpelweg van het landschap. En zie je Gijs, maak dan zeker een praatje. Wie weet vertelt hij op geheel eigen wijze het verhaal over de statige Heerd.
Tip 6: Rondje om de kerk in Niehove
Niet alleen Winsum is een pittoresk dorp hier in Groningen. Terpdorp Niehove is in 2019 door Elsevier Weekblad uitgeroepen tot mooiste dorp van Nederland. Een rondje om de kerk mag dus zeker niet ontbreken tijdens je bezoek aan Groningen. Beter nog, maak een wandeling rondom het terpdorp. Verlaat via hobbelige keien paadjes en houten bruggetjes over het Laarzenpad het dorp. Onderweg door de weilanden ervaar je hier de grootste kracht van Groningen: rust en ruimte.
Tip 7: Fiets naar Garnwerd naar Café Hammingh
Kronkel over bochtige wegen van Winsum naar Garnwerd. Statig staat Bij Hammingh bovenop de dijk, je ziet het café al van verre staan. Nog even de nostalgische brug over en er wacht een heerlijk terras Bij Hammingh. De omliggende gerestaureerde gevels van de kleine vissershuizen en de krakende en piepende wieken van molen de Meeuw maken het pittoreske tafereel af. Binnen blijf je genieten. Heerlijke geuren van Hollandse pot met een tikkeltje Frankrijk vullen de antiek betegelde gangen. De aangrenzende kamers met hun authentieke interieur ademen een ongekende charme. De kleuren, de boeketten, de gastheer, de gastvrouw, het klopt gewoon.
Binnen is het fijn, buiten zo mogelijk nog fijner. Bloemen op tafel, meters met kruiden voor de thee in het gras ernaast. Kies een plekje aan een van de tafels in de boomgaard. Romantische lampjes bungelen in de wind. Samen met een zacht muziekje, het met aandacht verzorgde eten en de ontspannen sfeer voel je je hier als een God in Garnwerd.
Café Hammingh – Hunzeweg 32, 9893 PC Garnwerd
Tip 8: Wegdromen aan het water bij Garnwerd aan Zee
Aan de oevers van het Reitdiep, in het idyllische Garnwerd, is altijd wat te doen. Frisse witte zeilen varen in en uit de passantenhaven. De wieken van korenmolen de Meeuw draaien vrolijk. Aan het water wacht Garnwerd aan Zee met een groot terras. Om je heen het geroezemoes van genietende gasten. Obers met gezonde smoothies of planken lekkers lopen heen en weer. Een aangelegd strand met witte zitzakken of juist de chique loungestoelen op het ‘bovendek’ vragen in de avond om een hippe cocktail. Met voor je de varende zeilschepen, roeibootjes en suppende, vrolijk groetende locals. Hier moet je zijn voor een paar uurtjes ontspanning aan de waterkant.
Garnwerd aan Zee – Hunzeweg 38A, 9893 PD Garnwerd
Het moge duidelijk zijn, er is te veel leuks te zien, doen en ontdekken in de omgeving van Winsum. Boek gerust een paar dagen bij Maison Crêpe en laat je verrassen!