Boten op de Friese meren

Zuidwest Friesland
Waterland van Friesland in 8 tips!

Geschreven door Marleen Brekelmans
Boten op de Friese meren

Hoewel de naam Waterland van Friesland anders doet vermoeden, is er in deze regio zoveel meer te zien dan alleen water. Ik neem je graag mee langs een aantal mooie plekjes, van het glooiende Gaasterland tot het idyllische Hindeloopen en Sloten. Mijn tips voor je bezoek aan Zuidwest Friesland.

Het Waterland van Friesland is het gebied vanaf het Woudagemaal bij Lemmer tot aan de Afsluitdijk bij Makkum. Aan de zuidkant begrensd door het IJsselmeer, aan de noordkant ligt de grens op de lijn Bolsward, Sneek, Terherne en Joure.

1. Op pad in Gaasterland

Begin je tocht door Waterland met een bezoek aan Mar & Klif, het bezoekerscentrum in Oudemirdum, in het Gaasterland. Hier krijg je een goed beeld van het landschap in Zuidwest Friesland zodat je eenmaal op pad veel meer ziet, herkent en geniet. De enthousiaste vrijwilligers vertellen je met plezier meer over dit bijzondere stukje Friesland.

Door de glooiingen in het Gaasterland waan je je even in een ander land. De vergezichten met het glinsterende IJsselmeer in de verte doen denken aan Denemarken. De kliffen, Mirnserklif, het Rode klif en de Oudemirdumklif, versterken dat gevoel. Ze zijn niet hoog hoor, het hoogste punt ligt 6 meter boven NAP, maar wel uniek voor Nederland. Met slechts her en der een boerderijtje voel je de rust over je heen glijden.

De kliffen en glooiingen zijn niet het enige unieke in Gaasterland. Niet ver van Oudemirdum ligt een libellenreservaat. Klinkt misschien niet zo spannend, maar wanneer je van natuur en wandelen houdt, dan moet je zeker in dit natuurgebied gaan kijken: de Wyldemerk. Er komen in totaal 35 soorten libellen voor. Tijdens je wandeling, langs kleine en grote vennen, zie je ze in grote aantallen vliegen langs de waterkant en neerstrijken op de waterlelies.

Mar & Klif bezoekerscentrum – Brink 4, 8567 JD Oudemirdum

2. Terug in de tijd bij Laaxum

De eeuwenoude bossen en het glooiende landschap van het Gaasterland gaan westwaarts over in eindeloze vergezichten over weilanden met boerderijen, (terp-)dorpjes met kerktorens en weidse meren. Volg je de kust richting Stavoren dan slinger je door weilanden en over dijken met uitzicht op het IJsselmeer.

Bij Laaxum ga je even terug in de tijd. Hier ligt een ruim 100 jaar oud haventje waar het leven voortkabbelt, beschreven als het kleinste vissersdorpje van Europa. 1 of 2 bootjes in de haven, een bankje aan het water en een visrestaurantje waar aan de buitenkant de tand des tijds goed zichtbaar is.

3.Elfstedenstadje Stavoren

Volg je vanaf Laaxum de kust, dan kom je aan in Elfstedenstadje Stavoren. In elk stadje hier langs de kust proef je de sfeer van vroeger, door de pittoreske havens, de historische gevels en de geplaveide straatjes. Stavoren is de thuishaven van de bruine vloot, de Friese vloot met tjalken en klippers die je in de oude haven kunt bewonderen. Waar je zeker niet omheen kunt tijdens je bezoek aan deze haven is de fontein, de Vis voor Stavoren, een van de 11fountains.

Elk Elfstedenstadje heeft sinds 2018, het jaar waarin Leeuwarden Culturele hoofdstad was, een opvallende fontein. In totaal zijn er dus 11fountains, unieke waterwerken gemaakt door 11 internationale kunstenaars.

4. Strandpaviljoen De Potvis

Aan de kust van het IJsselmeer ligt Strandpaviljoen De Potvis, net buiten het stadje, in de Marinahaven.  Het Strandpaviljoen heeft een opvallende kleur blauw, dezelfde kleur als het reddingshuisje in Hindeloopen en heeft door die kleur en het hout de look & feel van een huisje in Scandinavië. Het interieur is eigentijds en gezellig. Vanaf het terras heb je een weids uitzicht over het water, waar moderne en traditionele zeilboten voorbij varen. Een heerlijke plek om een paar uurtjes te vertoeven.

Paviljoen de Potvis – Suderstrand 32, 8715HP Stavoren

5. Pittoresk Hindeloopen

Wanneer je vanuit Stavoren noordwaarts de dijk langs het IJsselmeer volgt, kom je in Elfstedenstadje Hindeloopen. Het iconische blauwe huisje van de Reddingsmaatschappij is samen met de sluiswachterswoning het meest gefotografeerde stukje Hindeloopen. Wanneer je over het bruggetje bij de sluis loopt, valt je oog vanzelf op de leugenbank waar van oudsher de mannelijke bevolking samen komt. Ook vandaag de dag is dit een favoriete plek voor dorpsroddels, inhoudelijke gesprekken en contact met de bezoekers van Hindeloopen. Leuk om even plaats te nemen op het bankje!

Ook leuk is een rondwandeling door het stadje; langs de winkels, terrassen, de fontein Flora & Fauna (ja, een van de 11fountains) en de pittoreske gevels. Een terrasje pikken aan de haven en bootjes kijken is ook een favoriete bezigheid.

6. Workum, stad van Jopie Huisman

Wanneer je Workum nadert vanuit Hindeloopen, zie je als een van de eerste plekken de Scheepswerf en de sluis. Een pittoresk stukje waar je met gemak een uur naar de passerende boten kunt kijken.

Workum staat bekend om het Jopie Huisman museum. Hoewel ik een museumbezoek vaak oversla, heeft dit museum een onuitwisbare indruk achtergelaten. Ontroerd door de schilderijen van Jopie Huisman en geraakt door zijn verhaal en levenslessen. Tijdens de (gratis) audiotour geeft Jopie bij veel van de schilderijen zelf toelichting, waardoor ze nog meer spreken en tot leven komen.

Jopie Huisman was een markant persoon, zijn leven was eenvoudig. Een groot deel van zijn leven bracht hij door binnen een straal van 6 kilometer van Workum. De Hollandse wolkenluchten, het wuivend riet, de stille wateren; hij had meer dan genoeg aan dit grote geluk op een heel klein stukje Nederland. Weerspiegelingen, wuivend riet, duistere meren… ontdek de waterwereld van Jopie Huisman en andere kunstenaars.

‘Voorbij de horizon van Workum houdt de aarde op.
De hemel kan voor mij nooit mooier zijn dan dit’

Jopie Huisman Museum – Noard 6, 8711 Workum
7 dagen per week geopend, in de middag

Tip: wil je zelf ervaren waarom Jopie nooit verder kwam dan een straal van 6 kilometer van Workum? Wandel dan de 8 bruggetjes wandeling die midden in het stadje start; de Tillefonne.

Niet alleen voor dit museum ga je naar Workum. Na je bezoek aan het museum is het gezellig vertoeven op een van de terrassen ‘om de hoek’, op het plein voor het Stadhuis en de Waag. Wandel daarna op je gemak naar de Woeste Leeuwen van Workum, een van de 11fountains. Ik ben benieuwd wat je er van vindt!

 

7. Varen op De Fluessen

Ben je in Zuidwest Friesland dan is een boottocht maken een must. Je kunt ervoor kiezen om een aantal Elfstedenstadjes, verbonden door water, te combineren tot een mooie route of ga varen, zeilen of suppen op De Fluessen. Na het Tjeukemeer is dit het grootste meer van Friesland. Weidsheid is hier de best passende omschrijving.

Ga het water op, neem een picknick mee en geniet met volle teugen van de ruimte om je heen.

Bootje huren? Watersportcentrum de Fluessen – Mardyk 13, 8581 KG Elahuizen

8. Slenteren door Sloten

Door Elfstedenstadje Sloten moet je wel slenteren, anders ben je er te snel doorheen. Dat maakt Sloten, de kleinste Elfstedentad, niet minder charmant! Maak een rondwandeling over de vesting, bewonder de boten in de vaart naar het Slotermeer, ga op zoek naar de fontein Kievit, wandel langs de molen en strijk neer op het gezellige terras in de tuin van Brasserie de Mallemok. Ook bij minder mooi weer is de Mallemok een sfeervolle plek voor een hapje en een drankje.

De Mallemok – Baanweg 96, 8556 XN Sloten

Meer tips en informatie over Zuidwest Friesland?

Neem ook een kijkje op de website van Friesland.nl

Overzicht